Sáng cuối thu nắng vàng rực rỡ, như mọi ngày, Nguyễn Hải Tùng có mặt tại tòa nhà 25 tầng ở quận 7, TP.HCM. Chàng trai 27 tuổi này không phải nhân viên văn phòng, công chức. Tùng làm nghề lau cửa kính trên không, hay như cách cậu và đồng nghiệp thường tự gọi mình: Những “người nhện”.
Với bộ đồ bảo hộ lao động bằng vải kaki, áo liền quần màu xanh, nón bảo hiểm, găng tay, dụng cụ neo người trên mặt kính, và quan trọng nhất là bộ dây đai bảo vệ, 9X cầm theo xô, giẻ lau, vòi dẫn nước để chuẩn bị cho việc “hóa thân”.
 |
Cheo leo trên các mảng kính của tòa nhà, Tùng thả mình xuống “ghế ngồi” là một miếng ván có kích thước khoảng 30×70 cm, được treo vào 4 đầu dây thừng, rồi buông mình ra giữa không trung.
Vừa thoăn thoắt leo trèo như “con khỉ” để thả và neo dây, chàng trai sinh năm 1990 từ từ xịt ướt mặt kính, lau bằng nước rửa chuyên dụng, rửa lại cho sạch rồi dùng thanh gạt nước làm khô.
Đến trưa, trời nắng gắt như đổ lửa, cái nóng hắt ra từ bề mặt kính dày từ độ cao gần 120 m, mồ hôi thành giọt thi nhau đổ trên gương mặt. Bộ đồ vải kaki bí bách không thấm mồ hôi, nón bảo hộ không đủ che ánh nắng mặt trời đang chiếu thẳng vào mắt. Chiếc khăn bịt mặt mỏng manh chỉ giúp giảm bớt sức nóng ran của thời tiết, cặp kính cận bị hấp hơi mờ nhòe. Tùng ngồi chông chênh như thế liên tục 4 tiếng trước khi được đổi ca.
  |
 |
Chênh vênh cả ngày trên không
Sài Gòn với những tòa nhà chọc trời mọc lên ngày càng nhiều. Bên cạnh những cao ốc đó là cuộc sống của nhiều người lao động, mưu sinh bằng cách bám chặt vào các khu chung cư, tòa văn phòng, như Hải Tùng và những “người nhện” đồng nghiệp của anh.
Càng nhiều tòa nhà mọc lên, nghề lau cửa kính trên không càng phát triển. Nhẩm tính, 7 năm qua, chàng trai sinh năm 1990 đã treo mình trên cả trăm tòa nhà.
 |
 |
 |
 |
Tên và địa chỉ của mỗi cao ốc khác nhau, nhưng việc chuẩn bị thì chỉ có một: Đầu tiên, nhóm 5 thành viên của Tùng được chia ra 3 người leo, một người canh dây ở sân thượng. Người con lại đảm bảo an toàn ở dưới đất.
Trước khi thả mình ra không trung, Tùng và các đồng nghiệp phải xác định vị trí thích hợp để cột, thắt dây bằng gút chuyên dụng. Ở những vị trí dây ma sát phải được chêm thật kỹ, tránh bị cạ làm hư hỏng, đứt, gây nguy hiểm.
Sau khi ngồi vững giữa độ cao cả trăm mét, Tùng neo mình theo những mảng kính lớn, cố gắng di chuyển ngang hết mức có thể để tăng diện tích kính được lau.
Việc khó nhất là lấy đà sao cho dây di chuyển với biên độ dao động lớn. Khi nhoài người tới được nơi cần lau, 9X phải nhanh tay chụp dụng cụ neo người lên mặt kính, một tay gồng cứng để giữ cân bằng, giúp người không bị trả về vị trí cũ, một tay nhanh chóng lau, kết hợp nhịp nhàng với vòi xịt nước đang ngậm chặt ở miệng.
 |
“Đau khổ nhất là nước xà phóng chuyên dụng bắn vào mắt cay xè, không dụi được vì hai tay đều bận. Đã thế, mồ hôi mặn chát thi nhau chảy xuống nữa. Thôi đành ‘ti hí’ mắt, chịu đựng đến khi lau kính xong”, Tùng trầm lặng nói vài câu ít ỏi sau vài tiếng liên tục tập trung cao độ để làm việc.
“Có lần say nắng đổ bệnh phải nằm cả tuần. Ngày đấy, cứ nghĩ đến lại phải treo mình đón nóng tiếp thấy sợ đến rùng mình ấy. Nhưng công việc vẫn phải làm thôi, 7 năm rồi cũng quen. Anh em nào cũng vất vả như mình cả”, Tùng nhún vai, nói.
   |
Chàng trai miền Tây tâm sự công việc này không quá phức tạp như nhiều người tưởng. Việc di chuyển cùng dây neo bảo đảm cũng rất an toàn vì đã được móc nối cẩn thận, nếu lỡ xảy chân cũng không bị rơi xuống.
“Mà dây này là hàng nhập Mỹ xịn, chịu được 2 tấn lận”, cậu khoe.
Anh Tạ Kim Thủy – Giám đốc công ty nơi Tùng làm việc, người có 18 năm trong nghề vệ sinh công nghiệp và lau kính – cho biết chỉ cần neo dây sai, dây bị tuột hoặc chịu không nổi tải trọng, công nhân có thể phải trả giá bằng tính mạng.
Vì vậy, công đoạn chuẩn bị phải rất cẩn thận. Công nhân thường kiểm tra chéo sau khi buộc dây và sau cùng có đội trưởng kiểm tra lần cuối trước khi thả.
Lao động không ngừng nghỉ khi đang treo mình trên dây trong vòng 4 tiếng, “người nhện” 9X hạ cánh an toàn xuống đất với gương mặt mệt mỏi và bộ quần áo ướt sũng, nhưng miệng vẫn nhoẻn nụ cười trấn an đồng nghiệp.
  |
 |
Sau một buổi sáng treo mình trên không, tổ công nhân của Tùng có vài phút nghỉ ngơi ít ỏi. Bữa trưa của anh em thường diễn ra trong quán cơm bình dân nhỏ quen thuộc Quán nóng bức và chật chội nhưng lại có giá rất mềm, chỉ 20.000 đồng/suất.
“Cơm của tui bán cho các chú ấy rẻ nhưng đầy đủ món mặn, món xào, canh và cơm thì thêm thoải mái”, chị Mai – chủ quán – cho biết.
Bữa ăn diễn ra khẩn trương. Vài câu chuyện tếu táo nhanh chóng kết thúc để có 30 phút ngủ trưa trước khi vào giờ làm buổi chiều. Các “người nhện” dùng sân thượng tòa nhà làm giường ngủ, ghế làm gối kê đầu, quần áo làm khăn chùm che nắng, và nhanh chóng chìm vào giấc ngủ sau một buổi sáng mệt mỏi.